Na Ukrainie opinie wobec dywizji s podzielone. Jedne rodowiska, przewanie prorosyjskie, uwaaj j za formacj zbrodnicz, walczc po stronie hitlerowskich Niemiec, inne – gwnie w Galicji – traktuj jako jednostk, walczc o niepodlego pastwow.

Lwowski historyk Andrij Bolanowski z Narodowej Akademii Nauk Ukrainy, autor prac powiconych SS Galicja powiedzia PAP, e jej dziaalno otoczona jest wieloma mitami. Naukowiec wskazuje, e dotyczy to rwnie odbioru tej formacji w Polsce.

“Analizujc rne publikacje na ten temat odniosem wraenie, e przyczyn mitologizacji SS Galicja naley szuka m.in. w powstaniu warszawskim, gdy w latach powojennych rozpowszechniana bya legenda o udziale dywizji w tumieniu powstania, co ostatecznie podway polski badacz Ryszard Torzecki” – twierdzi Bolanowski.

Zdaniem historyka jednym z kluczowych problemw w odbiorze dziaalnoci dywizji jest wanie pacyfikacja Huty Pieniackiej.

“Problem polega na tym, e sprawa ta nie jest zbadana do koca. W pewnych publikacjach przypisywao si jej zaangaowanie w te wydarzenia, cho w tym czasie dywizja bya dopiero formowana. W okresie, kiedy doszo do mordu w Hucie Pieniackiej, stacjonowa tam inny oddzia, odrbny batalion 4. Galicyjskiego Puku Ochotniczego SS, ktry by w subie policyjnej i nigdy nie znajdowa si w skadzie dywizji” – podkrela.

Bolanowski nie wyklucza przy tym, e w akcji przeciwko Hucie uczestniczyli Ukraicy, cho – jak mwi – nie ma na to dowodw. “Polski IPN, ktry prowadzi w tej sprawie ledztwo wskaza w 2003 roku, e konkretnych nazwisk wykonawcw zbrodni nie mona ustali” – powiedzia.

Historyk twierdzi, e nie wiadomo take o jakimkolwiek procesie, w ktrym udowodniono by zaangaowanie SS Galicja w inne zbrodnie wojenne.

“W latach 80. w Kanadzie dziaaa tzw. komisja Deschenesa, ktra prowadzia w tej sprawie ledztwo. Nie ustalia ona adnego faktu dotyczcego udziau dywizji w zabjstwach ludnoci cywilnej. Bezporednio po wojnie, gdy cz jej onierzy trafia na Zachd, byli oni przesuchiwani przez aliantw, ktrzy rwnie niczego takiego nie ustalili” – podkreli.

Bolanowski przywouje take przykad ostatniego dowdcy SS Galicja Pawa Szandruka, byego oficera Wojska Polskiego, ktry po wojnie zosta odznaczony przez polski rzd emigracyjny w Londynie orderem Virtuti Militari. Wedug niektrych rde onierze SS Galicja trafili po wojnie na Zachd po spotkaniu Szandruka z generaem Wadysawem Andersem, ktrego interwencja u wadz brytyjskich sprawia, e zostali oni uznani za obywateli polskich, niepodlegajcych przekazaniu wadzom ZSRR.

Comments