Pierwszym akcentem wielkiego projektu jest otwierana dzisiaj w Żydowskim Muzeum Galicja wystawa „YIVO w Wilnie: początki legendy”. Pokazuje 15-letnią historię i dokonania Żydowskiego Instytutu Naukowego (w jego radzie honorowej zasiadali m.in.

Albert Einstein i Zygmunt Freud), zlikwidowanego przez hitlerowskie Niemcy w roku 1940. Szczęśliwie zagrabione przez nazistów archiwa po wojnie trafiły do nowojorskiej filii instytutu.

W Muzeum Galicja zaprezentowano wczoraj program całego, rozłożonego na cztery miesiące, projektu. Czekają nas spotkania z wybitnym malarzem oraz kompozytorem Mikalojusem Konstantinasem Čiurlionisem. 14 oraz 16 i 17 października jego muzyka zabrzmi w Filharmonii – wystąpią Kwartet Čiurlionisa, Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Krakowskiej pod batutą Modestasa Pitrėnasa i Lukas Geniušas – fortepian. 15 października natomiast nastąpi otwarcie wystawy „Mikalojus Konstantinas Čiurlionis. Litewska opowieść” w Galerii Międzynarodowego Centrum Kultury.

Wśród ponad 100 eksponatów – obrazy, grafiki i albumy ze szkicami tego twórcy, kojarzonego z takimi mistrzami, jak Munch czy Kandinsky. Nic dziwnego, że – o czym informował w Wilnie dyrektor Muzeum Sztuki M. K. Ciurlionisa Osvaldas Daugelis – prace zostały ubezpieczone na sumę 15 mln euro. Dodajmy, że MCK od dawna zabiegało o możliwość pokazania dzieł tego twórcy.

Z kolei na Zamku Królewskim na Wawelu wystawiony zostanie 16 października arras Zygmunta Augusta ze zbiorów Pałacu Wielkich Książąt Litewskich w Wilnie, nabyty w roku 2009 na aukcji w Paryżu. Zawiśnie pośród innych arrasów, by pozostać w Krakowie do połowy stycznia.

Od 26 listopada (do stycznia) w Bunkrze Sztuki ekspozycja „Milion linii”, przygotowana przez wileńskie Centrum Sztuki Współczesnej.

Wystawa „Spokojne życie. Współczesna fotografia litewska” zostanie natomiast otwarta 10 grudnia w Muzeum Sztuki i Techniki Japońskiej Manggha.

Literatura litewska prezentowana będzie w czasie Festiwalu Conrada; wśród uczestników – Tomas Venclova, z którym spotkanie odbędzie się w czasie Targów Książki (24 bm., godz. 15) i najpopularniejsza współczesna litewska powieściopisarka Kristina Sabaliauskaite.

Teatromani będą mieli sposobność zobaczyć „Plac Bohaterów” Thomasa Bernharda, spektakl, który Krystian Lupa przygotował na scenie Litewskiego Narodowego Teatru Dramatycznego. Zostanie pokazany 13 grudnia w Studio S3 Telewizji Polskiej w ramach Międzynarodowego Festiwalu Teatralnego Boska Komedia.

– Dlaczego w Krakowie? Bo Kraków od kilku lat, kiedy go odwiedzam, wydaje mi się niezwykle otwartym miastem. Ceniącym i lubiącym kulturę. I mającym tyle śladów naszej wspólnej kultury – mówiła wzruszona i podekscytowana obecnością Litwy w Krakowie Rasa Rimickaitė, attache kulturalna Ambasady Republiki Litewskiej w Warszawie. I wyraziła nadzieję, że Polacy będą zainteresowani przygotowanym programem tak, „jak my na Litwie jesteśmy zainteresowani polską kulturą”.

Jak powiedziała nam Rasa Rimickaitė, od lat na Litwie tłumaczona jest polska literatura, także najnowsza – Herbert, Różewicz, Zagajewski, Myśliwski, Tokarczuk, Huelle, grane są sztuki Mrożka, wielką popularnością cieszy się polski film, np. „Ida” spotkała się z wielkim zainteresowaniem widzów.

waclaw.krupinski@dziennik.krakow.pl